شعر نبوی فراتر از ستایش شخص پیامبر (ص) است
به گزارش وبلاگ علیکایی، سرویس ادبیات خبرنگاران ، به مناسبت سالروز رحلت پیامبر اکرم (ص) گفت وگویی را درباره جایگاه و ابعاد شعر نبوی با مصطفی محدثی خراسانی، شاعر، منتقد ادبی و پژوهشگر ترتیب داده ایم که در ادامه می خوانید:
شعر نبوی چه جایگاهی در میان اشعار آیینی دارد؟
شعر آیینی در دهه های اخیر مرسوم شده و به مدح و مرثیه پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع) می پردازد و فضای مذهبی دارد. سابقه مدح و مرثیه در خصوص پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) ریشه در گذشته های شعر فارسی دارد که یکی از موضوعات درخشان آن تحمیدیه هاست. تحمیدیه به معنای حمد و ستایش خداوند است و در قدیم شاعران کتاب های خود را با ستایش و حمد خداوند متعال شروع می کردند. بیشترین بسامد شعر آیینی در فارسی پس از تحمیدیه ها، مدح پیامبر اکرم است و کمتر شاعری را می توان یافت که مستقیم و غیرمستقیم در اشعارش به پیامبر (ص) نپرداخته باشد و مدح و منقبتی نسروده باشد. امروزه از نوع نوی شعر به نام شعر نبوی نام می بریم که یکی از موضوع های مهم در شعر فارسی است. در دوره نو با توجهی که به شعر آیینی شده، آثار تولیدی در این حوزه توسعه یافته و به ویژه جوانان در ارتباط با جشنواره های شعر آیینی، آثار بسیاری خلق نموده اند. معرفت شاعران معاصرنسبت به مفهوم نبوت و خاتم پیامبران قابل قبول است و جشنواره ها باعث شده که شاعران برای مطرح شدن آثارشان سراغ مطالعه و کسب معرفت بیشتر نسبت به پیامبر اکرم (ص) بروند.
شعر نبوی تا چه میزان می تواند در افزایش وحدت بین مسلمانان موثر باشد؟
بدیهی است اولین تاثیر پرداختن به پیامبر اکرم در هر زمینه ای وحدت است زیرا ایشان نقطه مشترک تمام مسلمانان هستند. مسلمانان با وجود مذاهب محتلف در نهایت نقطه مشترکشان خدا و وجود نورانی پیامبر است و پرداختن به پیامبر اکرم (ص) از عوامل ایجاد وحدت و همزیستی مسالمت آمیز بیشتر بین فرق مذهب اسلام است .پرداختن به پیامبر اسلام در قالب های ادبی و هنری تنها ستایش ایشان نیست و وقتی شاعران با معرفت و شناخت کامل سراغ پیامبر می روند مهربانی، نیکی، رحمت و مروت را ستایش می نمایند. وقتی این مفاهیم حول و حوش پیامبر در آثار ادبی تجلی می بابد، باعث ترویج خوبی ها بین مردم می گردد و می توان گفت به نوعی شعر نبوی سرودن و شنیدن و توسعه آن، توسعه زیبایی، مهر، رحمت، نیکی، شرف، انسانیت و روشنایی بین مردم است. جا دارد که بیشتر در این زمینه سرمایه گذاری گردد زیرا برکات فرهنگی به وجود آمده مستقیم و غیرمستقیم نصیب جامعه خودمان و جامعه بین المللی می گردد.
در میان اشعار نبوی اشعار مرتبط با رحلت پیامبر اکرم تا چه میزان مورد توجه شاعران کهن و معاصر قرار گرفته است؟
وقتی در خصوص وجود نورانی پیامبر شعر می گوییم چه در ارتباط با ولادت، بعثت و یا رحلت ایشان اینها بهانه هایی برای پرداختن به پیامبراست. در اصل خصلت ها و ارجمندی های پیامبر در شعر متجلی می گردد. حال شاعر می تواند در ولادت یا در رحلت ایشان به این موارد بپردازد. در حقیقت شعر در خصوص پیامبر صرف بیاناحساس نیست بلکه بیان ارجمندی و تاثیر وجود مبارک حضرت بر بشریت است حال چه شعر در میلاد پیامبر باشد یا رحلت فرقی نمی کند.
برای توسعه اشعار نبوی چه اقداماتی باید انجام گردد؟
برگزاری جشنواره های مختلف می تواند برای شاعران جوان ایجاد انگیزه کند که در خصوص پیامبر شعر بگویند. نظام فرهنگی در کنار برگزاری مسابقات و جشنواره ها می تواند کارهای بزرگ تری انجام دهد و چه اشکالی دارد که مسئولان فرهنگی به بهانه بعثت و یا هفته وحدت شاعران باذوق را به زیارت حرم پیامبر اکرم ببرند و یک اردوی زیارتی ترتیب دهند؛ در حالیکه در طول سال سفرهای سیاسی بسیاری انجام می گردد،جای سفرهای فرهنگی خالی است. در حوزه شعر نبوی جا دارد سفر زیارتی برای شاعران خوب پیش کسوت و جوان ترتیب داده گردد که حاصل آن اشعار درخور و موثری خواهد بود.
منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران